HIV nedir?

HIV’in ingilizce karşılığı Human Immunodeficiency Virüs, yani İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü anlamına gelir. Cinsel temas ya da kan yoluyla insandan insana bulaşabilir. İnsan vücuduna yerleşerek, bağışıklık sistemine ciddi anlamda zarar verir.

Vücutta CD4 hücresi denilen beyaz kan hücreleri vardır. HIV, bu beyaz kan hücrelerine saldırarak bağışıklık sistemini yıpratır. HIV kapan bir insanın enfeksiyon kapma riski çok yüksektir. Çünkü bağışıklık sistemi çöktüğü için enfeksiyonlara karşı korumasız kalır. HIV için geliştirilmiş birçok ilaç bulunmaktadır. Bu ilaçların virüsün vücutta çoğalmasını önlerler ve bağışıklık sistemini güçlü tutarlar.

AIDS nedir?

AIDS’in ingilizce açıklaması Acquired Immune Deficiency Syndrome’dur. Kazanılmış Bağışıklık Yetersizliği Sendromu anlamına gelir. AIDS’e HIV virüsü sebep olur. Bağışıklık sistemi çöktüğünden enfeksiyon ve kanser gibi durumlar ortaya çıkar ve genelde hastalar hayatlarını kaybederler. Geliştirilmiş ilaçlarla hastanın vücut direnci arttırılmaya çalışılır. HIV virüsü her zaman AIDS’e neden olmaz fakat ilaç tedavisi sürmesine rağmen hasta aradan uzun yıllar geçtikten sonra AIDS’e yakalanabilir.

AIDS’in bulaşma yolları

HIV insandan insana, kan (jilet ve makas gibi kesici aletler aracılığıyla, damara girip çıkmış bir şırıngayla) ve cinsel temas (vajina salgısı, sperm vs.) yoluyla bulaşabiliyorken, aynı zamanda anneden bebeğe de anne sütü yoluyla bulaşabilir.

HIV/AIDS, el sıkışma, öpüşme, tükürük, gözyaşı, ter, dışkı yoluyla bulaşmaz. Yiyeceklerden, ortalık kullanımlı tuvaletlerden, havuzdan ya da denizden, sivrisinek ya da başka tür böceklerden de bulaşmaz. HIV pozitif biriyle, onun kanına temas etmediğiniz ya da cinsel ilişkiye girmediğiniz sürece aynı evde yaşayabilirsiniz. Başka sağlık sorunlarınızın olması, size AIDS bulaşması için bir neden değildir.

AIDS’ın belirtileri nelerdir?

HIV insan vücudunda her zaman bir belirti göstermeyebilir. HIV virüsü kapmış biri, aradan yıllar geçtikten sonra AIDS belirtileri göstermeye başlayabilir. Virüs vücuda girdiği anda çoğalmaya başlar fakat çoğalma hızı yıllar içinde değişkenlik gösterebilir. AIDS belirtileri genelde kolayca fark edilmez, çünkü insanın normal hayatını değiştirecek denli büyük belirtiler görülmez.

AIDS’in ortaya çıkışı

Tarihte bilinen ilk AIDS vakası 1981 yılına aittir. ABD’nin New York kentinde ortaya çıkmıştır. En çok görüldüğü insanlar, korunmasız şekilde cinsel ilişkiye giren eşcinsel erkekler ve enjeksiyon için aynı şırıngayı kullanan uyuşturucu bağımlılarıydı.

AIDS’in ortaya çıkış noktasının Afrika olduğu düşünülmektedir. AIDS’in artmasının sebeplerinin başında uluslararası seyahatlerin artması geliyor. 1980’li yıllarda damardan alınan uyuşturucuların da yaygınlaşmasının, hastalığın yayılmasını kolaylaştırıldığı söyleniyor. AIDS hastalığı nedeniyle ölenlerin sayısı 1981 ile 2008 yılları arasında 20 milyonu aşmıştır. Birleşmiş Milletler’in 2004 raporunda, 30 milyon kişinin HIV virüsüne enfekte olduğundan bahsediliyor.

HIV virüsü Afrika’da yaşayan bazı şempazelerde de görülmüştür fakat onlardaki HIV virüsü AIDS hastalığına neden olmamaktadır. Afrika’da şempanzelerin etleri için avlandığı bir dönem vardır. HIV virüsünün bu dönemde şempanzelerden insanlara bulaşmış olabileceği düşünülmektedir.